Εκπληκτική τελετή μνήμης και τιμής για τους πεσόντες του Πολυτεχνείου και τη… νίκη της Δημοκρατίας η φετινή εορταστική προσομοίωση. Εκπληκτική όχι μόνο για την ιδέα (που έχει επιχειρηθεί ξανά στο παρελθόν) αλλά, κυρίως, για την ιδιαίτερα επιτυχή υλοποίησή της.
Προσομοίωση λοιπόν με τις ημέρες εκείνες. Διότι, μόνο έτσι μπορεί κανείς να νιώσει το πραγματικό νόημα της χούντας. Και, μόνο έτσι οι νέοι, που δεν έζησαν τα γεγονότα αυτά, θα μπορέσουν να τα συλλάβουν σε όλο τους το μεγαλείο! Διότι, τι πιο απτό και τέλεια περιγραφικό απ’ το να δημιουργήσεις τις ίδιες συνθήκες, έστω και προς στιγμήν(;), ώστε να αισθανθούν και όσοι δεν τις έζησαν -ή τις ξέχασαν- τη φρίκη της δικτατορίας; Της κάθε δικτατορίας. Διότι, άλλο να την ακούς και να τη μαθαίνεις, να λες ποιήματα γι’ αυτήν στο σχολείο και να γιορτάζεις καταθέτοντας ένα στεφάνι ή περπατώντας μπροστά απ’ την αμερικάνικη πρεσβεία, και άλλο, ριζικά διαφορετικό, να νιώθεις, να βιώνεις και, αναπόφευκτα, να συνειδητοποιείς.
Σε αυτή την κατεύθυνση, της βιωματικής εμπειρίας δηλαδή, λειτούργησαν οι φετινοί εορτασμοί για το Πολυτεχνείο. Η συμμετοχή του επίσημου κράτους στις εκδηλώσεις περιλάμβανε πολλούς συμβολισμούς. Κατ’ αρχάς, αστυνομία. Πολύ αστυνομία. Τα στοιχεία μιλούν για 7000 αστυνομικούς στους δρόμους της Αθήνας. Όπως συμβαίνει και σε όλες τις προγραμματισμένες πορείες τα τελευταία χρόνια, αν κανείς δεν γνωρίζει ότι θα υπάρξει συλλαλητήριο, θα το αντιληφθεί αναμφισβήτητα από την ταυτόχρονη… πορεία των αστυνομικών.
Δεν γνωρίζω αν στον αριθμό αυτό περιλαμβάνονται και οι μη ένστολοι, αλλά ένα ακόμη στοιχείο των εορτασμών ήταν και η ασφάλεια. Πολύ ασφάλεια. Και δεν εννοώ το αίσθημα της ασφάλειας, αλλά τους ασφαλίτες, τους κρυφούς αστυνομικούς. Που ήταν παντού. Μιλιούνια. Έχω πολλά χρόνια να δω τόσους πολλούς [οι μεγαλύτεροί μου λένε από την μεταπολίτευση, ίσως γιατί στη δικτατορία δεν είναι ανάγκη να είναι κρυφοί οι αστυνομικοί, σωστά;] Μπορεί να ήταν και περισσότεροι από τους ένστολους. Που βαράγανε απλούς διαδηλωτές υπό την άγρυπνη προστασία των ένστολων συναδέλφων τους. Και, ήταν ντυμένοι σαν κι εμάς: με γραβάτες, με μαντήλια (παλαιστινιακά, ξέρετε, σαν των αναρχικών), με κουκούλες, με τζιν, κυριλέ… Όπως να’ ναι. Για εμάς. Για να νιώθουμε πιο άνετα. Για την ασφάλειά μας.
Και, ερημιά. Πολύ ερημιά. Μια παράξενη ησυχία υπήρχε στους δρόμους του κέντρου της Αθήνας από νωρίς το μεσημέρι. Λες και είχε βγει πολεμικό ανακοινωθέν. Λες και υπήρχε απαγόρευση κυκλοφορίας, που κάποιοι θα την έσπαγαν σε λίγο. Γι’ αυτό φαντάζομαι στους άδειους δρόμους υπήρχαν μόνο οι αστυνομικοί, ένστολοι ή μη. Όλοι οι κεντρικοί δρόμοι άδειοι. Έπαιζες ποδόσφαιρο στη Βασ. Σοφίας! Και στους παράπλευρους οι κόκκινες ταινίες της αστυνομίας απαγόρευαν το παρκάρισμα από την προηγούμενη μέρα. Κατάσταση πολιορκίας!
Και, παρόλο που δεν υπήρχε απαγόρευση κυκλοφορίας, ήταν αισθητή μια σχετική παρεμπόδισή της, αφού τα μέσα μαζικής μεταφοράς δεν κυκλοφορούσαν στο κέντρο της Αθήνας. Όχι μόνο τα λεωφορεία, που θα εμποδίζονταν άλλωστε απ’ την πορεία, και θα παρεμποδίζονταν απ’ αυτήν, αλλά και το μετρό! Και, μάλιστα, αρκετές ώρες πριν την έναρξή της. Και οι εργαζόμενοι έφευγαν νωρίς απ’ τις δουλειές τους. Μαζικά. Και με την παρότρυνση των εργοδοτών! Όχι για να συμμετάσχουν στις εκδηλώσεις και στην πορεία, αλλά επειδή θα γίνονταν πορεία. Για να μπορέσουν να φύγουν γρήγορα. Γρήγορα σπίτια τους, για να μην δουν τι (πραγματικά) θα γίνει, να μην είναι στα επεισόδια, για να τα δουν απ’ τον καναπέ όπως τους τα δείξουν. Και το ελικόπτερο της αστυνομίας να πετάει πάνω απ’ τα κεφάλια μας…
Και, τέλος, παραπληροφόρηση. Πολύ παραπληροφόρηση. Αν και το συγκεκριμένο δεν αποτελεί προνόμιο της συγκεκριμένης φιέστας, σίγουρα ήταν στα φόρτε τους όλοι: δημοσιογράφοι/τηλε-σταρ, ιθύνοντες και “αγακτισμένοι πολίτες”, μετέδιδαν τον πανικό ή, μάλλον, επιβεβαίωναν τον πανικό για τον οποίο μας είχαν προ-ετοιμάσει μέρες τώρα. Αποκρύπτοντας το μέγεθος της πορείας, μεγεθύνοντας τα μεμονωμένα επεισόδια…
Έδειξαν, έτσι, όλοι οι ιθύνοντες την ευαισθησία τους, φροντίζοντας να νιώσουμε, να ζήσουμε, ένα μικρό πολυτεχνείο. Μόνο μια μικρή βελτίωση θα ήθελα να προτείνω: του χρόνου, σας παρακαλώ, βγάλτε και τα τανκ στους δρόμους. Έχω ακούσει από μεγαλύτερους για τον ήχο της ερπύστριας στο οδόστρωμα, αλλά δεν τον έχω ακούσει! Ακόμη..
Πηγή: Νέλλη Ψαρρού