Με αφορμή τα πρόσφατα γεγονότα, κάποιες σκέψεις μου με βάση τις εμπειρίες μου σε άλλες χώρες που έζησαν την λαίλαπα του νεοφιλελευθερισμού.
Είναι εκπληκτικό πως τα λόγια που ακούω από φασίστες και ΜΜΕ, μέχρι μετριοπαθείς ανθρώπους και ακόμη κι αρκετούς αριστερούς είναι ΑΚΡΙΒΩΣ τα ίδια που έχω ακούσει σε μεγαλουπόλεις της Λατινικής Αμερικής. Σε χώρες όπου το ΔΝΤ πέρασε και άφησε πίσω του αυτό ακριβώς που θα αφήσει και στην Ελλάδα.
Σε πόλεις λοιπόν όπως η Λίμα, η Μπογκοτά, το Μπουένος Άιρες, το Μεξικό, επίσης δεν μπορείς να κυκλοφορήσεις έξω από το σπίτι σου. Επίσης σε σκοτώνουν όχι για μια κάμερα αλλά για ένα ζευγάρι παπούτσια. Επίσης υπάρχουν τεράστιες περιοχές στις πόλεις μέσα όπου κανείς δεν τολμάει να πατήσει ποτέ…κι όταν λέμε κανείς εννοούμε κανείς από τους “φυσιολογικούς” ανθρώπους…αυτούς τους νοικοκυραίους, που κοιτάζουν μόνον την δουλειά τους, τους “φιλήσυχους” ανθρώπους της μεσαίας και ανώτερης τάξης. Όπου κι αν πήγα, σχεδόν κανείς δεν έχει επισκεφθεί αυτές τις περιοχές διότι “ξέρουν ότι θα τους σκοτώσουν”. Σε αυτές τις γειτονιές ζούν “βάρβαροι άνθρωποι” που δολοφονούν για το τίποτα, πού’ναι “βρώμικοι”, που “δεν έχουν πολιτισμό”….
Ω ποία έκπληξις όμως…αυτοί δεν έχουν μετανάστες !! Τότε ποίους φοβούνται; Ποίοι είναι αυτοί οι περιθωριακοί που κάνουν τις πόλεις τους κόλαση και που δεν αφήνουν τους φιλήσυχους πολίτες στην ηρεμία τους. Τι κοινό έχουν με τους δικούς μας “βάρβαρους” που σε κάνουν “να μην μπορείς να κυκλοφορείς στην ίδια σου την πόλη”;
Κοινό σημείο αποτελεί η φτώχεια τους· εξαθλιωμένοι, παραπεταμένοι από την κοινωνία και το κράτος σε περιοχές απροσπέλαστες “ασχημαίνουν τις πόλεις μας και τις κάνουν ανασφαλείς”.
Κι αυτές οι πόλεις πριν 30-40 χρόνια ήταν σαν την παλιά Αθήνα που πολλοί από εμάς ακόμη θυμούνται. Οι άνθρωποι μπορούσαν να κυκλοφορούν μόνοι τους όποια ώρα της ημέρας ή της νύκτας ήθελαν. Τα παιδιά έπαιζαν μόνα στον δρόμο και η εγκληματικότητα δεν ανθούσε…και ύστερα ήρθε ο νεοφιλελευθερισμός. Η μισή κοινωνία τους εξαθλιώθηκε και ζει εκτός συστήματος, παραπεταμένη στα αζήτητα. Από το άλλο μισό κάποιοι τα κουτσοκαταφέρνουν ενώ το υψηλότερο 5% είναι από τα πλουσιότερα του κόσμου.
Οι Αργεντίνοι και οι Περουβιανοί χρησιμοποιούν ακριβώς τα ίδια λόγια όταν μιλάνε για τους δικούς τους απόκληρους· τους συμπατριώτες τους. Να τους διώξουμε, να τους σφάξουμε, να τους στειρώσουμε. Λες και είναι στο DNA μιας συγκεκριμένης μερίδας ανθρώπων το νά’ναι κανείς φτωχός και απελπισμένος.
Επειδή έχω δει με τα ίδια μου τα μάτια τους ανθρώπους αυτούς, και τους έχω μιλήσει (κάτι που σχεδόν κανείς από τους ντόπιους κατοίκους αυτών των μεγαλουπόλεων δεν έχει κάνει) μπορώ να σας πω ότι είναι εξοργισμένοι, είναι ταπεινωμένοι και ψυχολογικά καταρρακωμένοι. Ψάχνουν μια διέξοδο να βρουν, ένα αυτί να τους ακούσει να αισθανθούν πως κι αυτοί είναι άνθρωποι. Ήταν συγκλονιστική η εμπειρία κάθε φορά που έμπαινα σε παραγκούπολη. Άνθρωποι μαζεύονταν γύρω μου για να μου μιλήσουν, να μου πουν τα παράπονά τους, το πως αισθάνονται που τους έχουν παραπετάξει σαν τα σκουπίδια της κοινωνίας…και μαζεύονταν να μου μιλήσουν όχι επειδή έβλεπαν κάτι το ιδιαίτερο σε εμένα αλλά επειδή ήμουν από τους “απ’έξω”. Απ’τους ανθρώπους που έχουν ζωή, όνειρα και φιλοδοξίες…και παρ’όλα αυτά δεν τους φοβόμουν και είχα έρθει για να τους ακούσω.
Η εξουσία καθ’όλη την διάρκεια της ανθρώπινης ιστορίας έδινε στους όχλους εξιλαστήρια θύματα και αποδιοπομπαίους τράγους, χώριζε τον λαό σε δεξιούς κι αριστερούς, κόκκινους και κίτρινους, μαύρους και λευκούς, καθαρόαιμους και μπάσταρδους. Όσο αυτοί αλληλοσφάζονταν η εξουσία πλούτιζε και νεμόταν τους καρπούς της δουλειάς του λαού.
Σας εγγυώμαι λοιπόν πως ακόμη κι αν απελάσουμε και τον τελευταίο μετανάστη, ακόμη κι αν χτίσουμε θαλάσσια κι επίγεια τείχη γύρω από τα σύνορά μας, σε λίγα χρόνια η εγκληματικότητα και η κοινωνική συνοχή θα βρίσκεται ακριβώς στο ίδιο σημείο. Μόνο που αυτήν την φορά δεν θά’ναι μετανάστες αυτοί που θα κατηγορούμε και θα φοβόμαστε αλλά Έλληνες, φτωχοί, εξαθλιωμένοι Έλληνες· και μεταξύ τους θά’ναι πολλοί από αυτούς που τώρα συμμετέχουν στα πογκρόμ κατά των μεταναστών. Το πρόβλημα δεν είναι ο εγκληματίας αλλά αυτό που τον κάνει εγκληματία. Η κοινωνιολογία και η πολιτική οικονομία μας το λένε εδώ και δεκαετίες: αύξηση των κοινωνικών ανισοτήτων = αύξηση της εγκληματικότητας. Όμως η κοινωνία μας συνεχίζει να ζει μέσα στην άρνηση, τον φόβο και τις ψευδαισθήσεις. Γιατί ο φόβος είναι η πεμπτουσία του φασισμού.
by Nikolaos Gryspolakis